Cầm trên tay quyết định buộc thôi học do không đáp ứng được yêu cầu đào tạo, Trịnh Văn T – sinh viên Viện Điện tử Viễn thông không bất ngờ lắm, vì cách đây vài tháng T đã nhìn thấy hàng chữ đỏ “nhấp nháy” khi đăng nhập tài khoản sinh viên.
Vừa nhận được kết quả đỗ đại học, gia đình T đã tổ chức liên hoan tưng bừng mừng cho T sau quãng thời gian miệt mài đèn sách đã đỗ vào Trường ĐHBK Hà Nội với số điểm cao ngất ngưởng khiến nhiều bạn bè cùng lớp ghen tỵ. Ngày nhập học, như bao tân sinh viên khác, T vẽ ra bao nhiêu dự định và quyết tâm sẽ học hành thật tốt để trải qua quãng thời gian sinh viên thật tươi đẹp.
Điều đầu tiên mà T thực hiện đó là “lấy lại phong độ” sau khi đã ngậm ngùi “chia tay” game online hơn một năm trước để ôn thi đại học. “Sau khi đỗ được đại học lại là trường lớn nên bản thân em và gia đình vui lắm. Do điều kiện kinh tế nhà em không quá khó khăn nên em được bố mẹ chu cấp tiền sinh hoạt đầy đủ và xông xênh hơn so với các bạn, bản thân em nghĩ mình vừa trải qua quãng thời gian ôn tập đầy thử thách nên được phép “xả hơi”. Sau mấy tuần đầu lên lớp thấy kiến thức cũng bình thường cộng với mấy đứa bạn cùng phòng rủ rê nên em lao vào chơi điện tử, bỏ bê bài vở, thi thoảng lại nghỉ học đi chơi. Chẳng mấy chốc em chẳng hiểu gì khi lên lớp, càng chán em càng vùi mình vào game. Học kì một đi qua với kết quả bết bát, nhưng em vẫn đủ điều kiện để cố gắng cho học kỳ sau. Nhìn các bạn ôm sách vở lên Thư viện ôn tập, em cũng đi cùng nhưng trong khi các bạn hiểu bài rất nhanh thì em chẳng hiểu gì. Chán nản, em bỏ luôn không học nữa đến khi nhận được quyết định bị thôi học. Mặc dù không bất ngờ nhưng em ân hận lắm, suốt mấy tháng không dám về nhà, cũng không dám nói cho ai biết. Giờ thì học hành dang dở, không có mặt mũi nào về quê, gặp gỡ bạn bè. Bố mẹ sau khi biết tin đã rất thất vọng, giờ em quyết định nghỉ luôn để sang năm ôn thi lại”.
Nguyễn Viết Đ – sinh viên Viện Kỹ thuật Hóa học đang trong tình trạng “dở khóc dở cười” vì vừa có thông báo cảnh cáo học tập mức 2, Đ cho biết vừa muốn nghỉ vì không thích ngành học đang theo đuổi vừa lo lắng vì không biết nghỉ rồi thì tương lai sẽ ra sao: “Trước khi thi ĐH, em có bàn với gia đình về nguyện vọng vào các ngành khối mỹ thuật nhưng không được sự đồng tình, ủng hộ và được hướng thi vào khối ngành kỹ thuật cho dễ xin việc. Sau khi vào học các môn đại cương và vài môn chuyên ngành, học nhóm, được các thầy cô trong khoa nói về ngành nghề gắn bó cả đời, trong khi các bạn khác hào hứng thì em cảm thấy chán chường, không hề hứng thú, nên từ đó chểnh mảng việc học hành dẫn đến cảnh cáo học tập”.
Có rất nhiều sinh viên đang trong tình trạng của hai sinh viên vừa nói trên, nhiều bạn đã định hướng đúng đam mê và ước mơ thì đang bỏ bê học hành vì những thú vui cá nhân như game online, nhiều bạn lại mê mẩn kiếm tiền, làm thêm. Trong khi đó, nhiều sinh viên do không dám đi theo con đường và mơ ước bản thân mà “chiều” theo ý của gia đình đã hình thành tâm lý không hứng thú học hành… Tất cả những điều đó đã khiến hàng năm có đến gần 1000 sinh viên buộc phải nhận cái kết “ra trường trước thời hạn”.
PGS Nguyễn Phong Điền, Trưởng phòng Đào tạo Đại học cho rằng: “Một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ sinh viên bị buộc thôi học thường rơi vào sinh viên năm thứ nhất, thứ hai là do các em chưa sẵn sàng cho một cuộc sống mới. Nhiều bạn mang cảm giác xa lạ khi bước vào một tập thể lớp mới chẳng quen biết một ai. Lo lắng hoang mang khi thấy các bạn khác tự tin đã nhanh chóng kết thân và làm quen được với nhau. Đặc biệt là những sinh viên đến từ các tỉnh xa, điều này sẽ dẫn đến sống khép kín hơn khi bất đồng ngôn ngữ và dường như thấy có sự kỳ thị giữa các vùng miền. Bên cạnh đó, khi còn là học sinh kĩ năng học tập thường là bị động, thầy cô giảng trò chép không đủ để đáp ứng các yêu cầu thực tế khi vào đại học. Trong những tuần học đầu tiên, thậm chí là hết cả kỳ học thứ nhất, nhiều bạn vẫn còn thái độ và thói quen cũ dẫn đến không thể theo kịp chương trình học mới… Một nguyên nhân nữa, việc chưa xác định được đam mê và ước mơ nghề nghiệp khiến các em bị chênh vênh về dự định tương lai của mình, khiến những quyết tâm học tập bị bỏ ngỏ”.
Không phải cứ đỗ đại học là có thể “yên vị” đến lúc tốt nghiệp – đó là lời cảnh báo của các chuyên gia giáo dục và lãnh đạo các trường ĐH về tình trạng sinh viên lơ là việc học. Sinh viên không đủ điều kiện sẽ phải thôi học là kết quả tất yếu phù hợp với chủ trương siết chặt đầu ra, đẩy mạnh kiểm định chất lượng đào tạo mà Bộ GD&ĐT đang ráo riết yêu cầu các trường ĐH phải thực hiện trong thời gian tới. Vậy lời giải nào cho bài toán hạn chế sinh viên bị buộc thôi học? Kính mời quý vị độc giả đón đọc ở kì 2: Thử thách: Sẵn sàng đón nhận.
Sáng Nguyễn
Ảnh: Kim Chi
