Chọn con đường đi cho riêng mình

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, điện ảnh nhưng GS. Nguyễn Hồng Hải (Viện Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu) đã chọn cho mình một lối đi riêng – đó là con đường nghiên cứu khoa học và giảng dạy. Hơn 40 năm gắn bó với sự nghiệp trồng người, với hơn 60 bài báo được công bố trên các tạp chí trong nước và quốc tế, hướng dẫn nhiều nghiên cứu sinh và học viên cao học, xuất bản 06 giáo trình và sách chuyên khảo… là những con số “biết nói”, minh chứng cho lòng nhiệt huyết và tình yêu nghề của GS Nguyễn Hồng Hải – một trong bốn thầy được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư năm 2017 của Trường ĐHBK Hà Nội.

Gia đình luôn ủng hộ

GS Nguyễn Hồng Hải sinh ra tại mảnh đất Thanh Hóa, trong một gia đình có truyền thống hiếu học, nhiều người thành đạt trong lĩnh vực nghệ thuật, điện ảnh, được công chúng biết đến. Có ai đó có thể nghĩ rằng, ông sẽ là người chịu ảnh hưởng ít nhiều từ gia đình, nhưng trái lại ông lại chọn con đường nghiên cứu và giảng dạy. “Mặc dù, chọn cho mình một con đường riêng nhưng tôi luôn nhận được sự ủng hộ và động viên từ gia đình. Bố mẹ chỉ là người định hướng và luôn tôn trọng mọi quyết định của tôi” – GS Hải chia sẻ.

Dẫu biết rằng, chọn con đường đi riêng sẽ gặp không ít khó khăn, chông gai nhưng với ước mơ và khát vọng trở thành người thầy đã được ông nuôi dưỡng từ thuở ấu thơ. Được sự ủng hộ của gia đình, như được tiếp thêm sức mạnh, Nguyễn Hồng Hải càng có thêm động lực cố gắng, nỗ lực hơn. Với kết học tập xuất sắc, sau khi kết thúc chương trinh học THPT, ông được Nhà nước cử sang học tập tại Trường Đại học Bách khoa Kharcov (Liên Xô cũ) với chuyên ngành máy và công nghệ đúc.

Sống và học tập tại xứ người, Nguyễn Hồng Hải càng thấm thía hơn giá trị của tri thức cũng như xứ mệnh của một người được Nhà nước tin tưởng cử đi học tập. Sau gần 6 năm học tập ở xứ sở Bạch Dương, ông trở về nước và nhận nhiệm vụ mới – giảng dạy tại Khoa Luyện kim, Trường ĐHBK Hà Nội (nay là Viện Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu).

Tham gia giảng dạy các môn học: Cơ sở lý thuyết quá trình kết tinh và đông đặc; Cơ sở mô phỏng số các quá trình công nghệ vật liệu; Thiết bị phân xưởng đúc; Mô phỏng số quá trình đông đặc; Quá trình đông đặc có điều khiển (đối với hệ đại học); Chuyển pha; Lý thuyết đúc và quá trình đông đặc tiên tiến; Vật liệu composite (đối với hệ sau đại học), GS Hải luôn tìm tòi, sáng tạo, cập nhật những kiến thức mới trong các bài giảng nhằm tạo sự hứng thú, niềm đam mê với ngành máy và công nghệ đúc. Thầy bảo: “Kiến thức là vô biên và luôn có sự thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh mới, vì thế, bản thân mỗi người thầy cũng phải vận động để cập nhật cái mới”. Thông qua việc đọc tài liệu trên mạng, đọc sách, tham gia các buổi hội thảo, gặp gỡ những giáo sư đầu ngành… là cách mà thầy Hải nâng cao kiến thức, tích lũy kinh nghiệm để có những bài giảng hay, cuốn hút sinh viên, học viên.

“Cháy” hết mình cho công việc

Hơn 40 năm trong nghề, bằng nhiệt huyết, tình yêu, sự tận tụy, tận tâm và tinh thần trách nhiệm cao, GS Nguyễn Hồng Hải luôn nỗ lực hết mình cho công việc. Ông tham gia giảng dạy và hướng dẫn nhiều thế hệ sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh bảo vệ luận án tốt nghiệp thành công. “Ở GS Nguyễn Hồng Hải là hình ảnh về một người thầy đức độ, nhân hậu. Thầy không chỉ truyền đạt những kiến thức trong sách vở mà còn truyền lại cho sinh viên, học viên tính chủ động, sáng tạo và không được dừng bước, nản trí trên con đường theo đuổi ước mơ của mình” – Nguyễn Dương Nam – một trong những học viên cao học do GS Hải hướng dẫn chia sẻ.

Bên cạnh công tác giảng dạy, GS Nguyễn Hồng Hải luôn nỗ lực và dành tâm huyết cho hoạt động nghiên cứu khoa học. Hiện nay, GS Hải đang tận trung vào ba hướng nghiên cứu chính là quá trình kết tinh và đông đặc; công nghệ bán lỏng; mô phỏng số. Ông đã chủ trì thực hiện và nghiệm thu 01 đề tài cấp Nhà nước; 01 đề tài cấp Bộ, 01 đề tài cấp thành phố, 01 đề tài cấp Trường, 03 nhánh đề tài hợp tác quốc tế và tham gia thực hiện nhiều đề tài, dự án khác. Trong đó, đề tài “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ đúc bán lỏng để chế tạo các sản phẩm từ hợp kim nhôm có độ bền cao trong ngành chế tạo máy động lực, ô tô, xe máy” là một trong những đề tài được áp dụng thành công vào thực tế, đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của ngành chế tạo máy nước nhà, sáng tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao. Trong những năm 2006-2010, đây là nghiên cứu đầu tiên và duy nhất về công nghệ này.

Ngoài các đề tài nghiên cứu được áp dụng rộng rãi trong thực tế, GS Nguyễn Hồng Hải còn tham gia biên soạn sách phục vụ cho đào tào đại học và sau đại học. Đồng thời, ông còn là tác giả và đồng tác giả của nhiều bài báo khoa học được đăng trên các tạp chí trong nước và quốc tế.

Với những thành tích xuất sắc trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học, GS Nguyễn Hồng Hải nhiều năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở; CSTĐ cấp Bộ; Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bằng khen của Liên hiệp Hội KH&KT Việt nam, Nhà giáo Ưu tú…

GS Nguyễn Hồng Hải tuy đã tìm cho mình một con đường đi riêng đầy gian nan, thử thách nhưng ông không hề đơn độc, lẻ loi mà luôn có sự đồng hành của gia đình và đồng nghiệp. Sự ủng hộ của gia đình cùng với nhiệt huyết và lòng yêu nghề đã thôi thúc nhà khoa học ấy không ngừng đam mê và sáng tạo.

 Vũ Thơm
Ảnh: Kim Chi