“Bạn có thể tỉnh táo 365 ngày, nhưng chỉ một vài giây ngủ gật trên vô lăng, tính mạng của bạn và những người xung quanh sẽ gặp nguy hiểm. Điều đó lý giải vì sao bạn phải trang bị NSD trong hành trình di chuyển sau vô lăng của mình” – Đó là thông điệp của Nobiteam, Nhóm sinh viên vừa giành giải Nhất cuộc thi “Khởi nghiệp sáng tạo Việt Đức” năm 2017.
NSD – Không còn buồn ngủ khi lái xe
Tài xế ngủ gật là nguyên nhân gây nên 15% tổng số vụ tai nạn trên toàn thế giới, con số này ở Việt Nam tương đương khoảng 1000 vụ tai nạn mỗi năm. Nếu như ở các nước trên thế giới, một số hãng sản xuất ô tô hay nhà cung cấp dịch vụ đã tích hợp thiết bị cảnh báo ngủ gật khi lái xe, thì ở Việt Nam đã có một vài nghiên cứu về những thiết bị chống ngủ gật cho lái xe. Tuy nhiên một thiết bị sử dụng nền tảng của trí tuệ nhân tạo trong phòng và chống ngủ gật gần như chưa có cũng như chưa được áp dụng vào thực tế.
Xuất phát từ những trăn trở đó, cùng với đam mê tìm tòi, sáng tạo nhóm sinh viên mang tên Nobiteam gồm: Đinh Trường Giang – sinh viên năm 4, chuyên ngành Cơ điện tử, Viện Cơ khí; Nguyễn Việt Hải – sinh viên năm 4 ngành Cơ khí chế tạo máy, Viện Cơ khí và Phạm Như Quỳnh – sinh viên năm cuối, chuyên ngành Kiểm toán, Đại học Kinh tế Quốc dân đã xây dựng và chế tạo một thiết bị chống ngủ gật cho lái xe dựa trên nền tảng AI vừa đơn giản, dễ lắp đặt, vừa dễ vận hành với chi phí thấp, phù hợp với điều kiện giao thông ở Việt Nam với tên gọi NSD. Với hệ thống này, Nobiteam mong muốn sẽ góp phần nâng cao ý thức cho người lái xe, cố gắng giảm thiểu rủi ro cho các phương tiện tham gia giao thông.
NSD không yêu cầu người lái xe đeo lên người bất kỳ thiết bị bổ sung nào, không gây khó khăn và cản trở chuyển động. Đinh Trường Giang cho biết: “NSD là hệ thống sử dụng công nghệ kết hợp giữa AI và các thuật toán thông minh, cho phép đo chính xác trạng thái của tài xế mà không cần phải tiếp cận trực tiếp. Cụ thể, NSD sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt vào một hệ thống mạch xử lí mạnh mẽ, tích hợp thành một thiết bị nhỏ gọn gắn cố định trong xe. Nhiệm vụ chính của NSD là phân tích hình ảnh truyền về từ một bộ camera hồng ngoại, thu hình ảnh khuôn mặt người lái xe. Hệ thống có nhiệm vụ đo tốc độ và tần suất chớp mắt của người lái xe ô tô theo thời gian, từ đó đánh giá tình trạng mệt mỏi, tỉnh táo của hiện tại của người lái xe. Tùy theo mức độ mệt mỏi đánh giá được (như thiếu tỉnh táo, buồn ngủ, hay ngủ gật nguy hiểm) hệ thống sẽ đưa ra các cảnh báo phù hợp. Camera NoIR được nhóm lựa chọn để thu nhận hình ảnh trong điều kiện không có ánh sáng, bằng cách sử dụng một camera không có kính lọc hồng ngoại, cảm biến ánh sáng và LED hồng ngoại. Hệ thống thích hợp trong điều kiện di chuyển về đêm, thời điểm lái xe dễ buồn ngủ nhất”. Bên cạnh tính năng cảnh báo trực tiếp khi tài xế có biểu hiện buồn ngủ, NSD còn có tác dụng phòng buồn ngủ bằng cách theo dõi quá trình lái xe và sử dụng ánh sáng xanh dương. “Ngoài các nguyên nhân gây ngủ gật khi lái xe như mệt mỏi, thiếu ngủ, sử dụng thuốc có tác dụng phụ gây buồn ngủ… quá trình lái xe cũng là một yếu tố quan trọng. Nếu tài xế lái xe trên một đoạn đường thẳng, dài (đường quốc lộ, cao tốc…), hiện tượng mệt mỏi, ngủ gật sẽ được “gia tốc” diễn ra nhanh hơn rất nhiều, nhóm đã tích hợp vào NSD tính năng theo dõi quá trình lái xe để đưa ra các cảnh báo sớm. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, ánh sáng xanh dương có tác động vào võng mạc mắt, sản sinh ra một số loại hoóc-môn, có tác dụng tương tự cafein. Người lái xe sẽ giữ được tỉnh táo như khi vừa uống một tách cà phê nhưng lại không sợ các nguy cơ gây hại tới sức khỏe bởi các tác dụng phụ của cà phê, cũng như không lo quên uống cà phê trước khi di chuyển”, Nguyễn Việt Hải cho biết thêm. NSD đang được Nhóm đặt nhiều kỳ vọng sẽ sớm triển khai và đưa ra thị trường, Phạm Như Quỳnh chia sẻ: “Hiện tại, Nhóm đang tích cực hoàn thiện sản phẩm để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của thị trường. Giá bán đang được Nhóm đề xuất là 5.500.000 VNĐ. Với đề tài này, Nhóm hy vọng mọi người sẽ biết và chú ý nhiều hơn đến vấn đề an toàn giao thông, đặc biệt là tình trạng buồn ngủ khi tham gia giao thông hiện nay”.
Làm điều mình thích… là hạnh phúc
Trưởng nhóm Đinh Trường Giang cho biết, việc thực hiện đề tài hầu như ít ảnh hưởng đến việc học tập của nhóm. Hơn thế, quá trình thực hiện những đề tài cũng chính là lúc các bạn học được nhiều nhất: “Cá nhân em nhận thấy, NCKH đã giúp mình củng cố, tổng hợp và phát triển các kiến thức đã học; hăng hái và hứng thú hơn trong học tập; rèn luyện phương pháp tư duy, phương pháp thuyết trình và bước đầu xây dựng kỹ năng làm việc, nghiên cứu NCKH độc lập; vững vàng, tự tin hơn trong cuộc sống; đồng thời chuẩn bị tốt cho công việc thực sự của sinh viên sau khi tốt nghiệp”.
Là đề tài xuất sắc nhất giành giải Nhất tại cuộc thi “Khởi nghiệp sáng tạo Việt Đức” năm 2017, nhưng Đinh Trường Giang cho rằng, khi bắt tay vào thực hiện nghiên cứu, cả nhóm đã rất quyết tâm để đạt được kết quả cao nhất. Nhưng khi sản phẩm đã hoàn thành em mới nghiệm ra một điều rằng: mình đã lầm tưởng. Giải thưởng chỉ là kết quả của quá trình nghiên cứu, còn mục tiêu của nghiên cứu khoa học là thúc đẩy quá trình phát triển tri thức mới và rèn luyện tư duy khoa học. Em luôn quan niệm rằng: “Học tập và tích lũy kiến thức là việc cần làm hàng ngày và thường xuyên. Trong khoa học sẽ không có một con đường tắt nào để dẫn đến thành công”.
Sáng Nguyễn
Ảnh: Nhân vật cung cấp
